Spookkrabben zijn schattig uitziende kreeftachtigen die moeilijk te herkennen zijn omdat ze zandkleurig en enigszins doorschijnend zijn. Hun langwerpige zwarte ogen geven ze een buitenaards uiterlijk en ze rennen nogal doelbewust rond - maar je zult ze waarschijnlijk alleen in de schemering of 's nachts zien. Spookkrabben speuren het strand af, op zoek naar lekkere dingen om te eten. Een keer per jaar, wanneer babyzeeschildpadden uitkomen, genieten ze van dit speciale feestmaal. Ze slepen de jongen naar hun ondergrondse holen en verslinden ze.
Misschien heb je entreegaten ter grootte van een golfbal in de holen van spookkrabben in het droge zand van hooggelegen strand of in de zandduinen gezien. Het is bijzonder fascinerend om te zien hoe sommige soorten spookkrabben hun huizen bouwen (of repareren). Het "spookje" haalt klauwen vol zand naar boven en gooit ze weg van de opening van het hol.
Daarna beweegt de spookkrab door het rondgestrooide zand en maakt met zijn klauwen het oppervlak glad (andere soorten brengen het zand naar boven in de vorm van bolletjes en laten ze verspreid rondom de ingang achter). Krabbensporen markeren ook duidelijk de ingang van het hol. Nog een andere ingangsstijl bestaat uit een koepel van zand die het hol bedekt. Het is duidelijk dat sommige spookjes meer geneigd zijn dan anderen om hun huis te camoufleren.
Het hol kan in een hoek van 45° naar beneden hellen en heeft aan het einde een "omkeer" kamer. Het tunnelhuis is gebouwd met natte zandkorrels zodat het niet instort. In de winter overwinteren spookkrabben in hun holen, zes weken lang "hun adem inhoudend" door zuurstof op te slaan in gespecialiseerde zakjes in de buurt van hun kieuwen.
Als de spookkrab niet in winterslaap is, moet hij zijn kieuwen regelmatig nat maken voor zowel ademhaling als voortplanting. Het wezen houdt een beetje zeewater vast in zijn bronchiën. Wanneer deze watervoorraad moet worden aangevuld, nadert de spookkrab de kustlijn zijwaarts en blijft daar staan totdat een golf ver genoeg naar binnen spoelt om hem nat te maken. Dan rent hij terug naar het bovenste/droge strand.
Paren vindt plaats op het zand of in holen. Het vrouwtje legt eieren in het water waarbij sommige onderzoekers suggereren dat dit gebeurt bij vloed omstreeks de volle maan. De larven drijven vier tot zes weken rond en zijn prooi voor kleine vissen en andere waterdieren totdat degenen die overleven terugkeren naar het zand als jongen ter grootte van een appelzaadje.
De spookkrab heeft weinig vijanden, maar de ontwikkeling van de mens is een groot gevaar. Bouw- en strandverkeer kan zowel spookkrabben verdringen als het zand dichten, wat holen kan vernietigen, het benodigde vocht uit het zand kan verdrijven, vegetatie kan verpletteren en erosie door golven kan versterken. Gelukkig blijft de ongrijpbare, goed aangepaste spookkrab een levendig onderdeel van de ecologie van de stranden van de Rode Zee. Het is zeker de extra moeite waard om ze op te sporen en in actie te zien.
Lezen:
Classificatie: geslacht Ocypode quadrata; familie Ocypodidae.
Todd Ballantine, Tideland Treasure.
Peter Meyer, Nature Guide to the Carolina Coast.
Carol M. Williams, Beach Bountiful: Southeast
Schrijver / foto's ©: Ahmed Fouad
Vertaling: Brigitte van den Broek